İstanbul Diyabet Cerrahisi: İçeriği, Süreci ve Faydaları
Diyabet, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ciddi ve yaygın bir hastalıktır. Uzun vadede, diyabetik hastaların kalp hastalığı, böbrek yetmezliği, körlük ve diyabetik ayak yaraları gibi komplikasyonlara maruz kalma riski bulunmaktadır. Diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri ile ilaç tedavisi, diyabetin yönetiminde önemli bir rol oynamasına rağmen, bazı durumlarda, diyabet cerrahisi de başarılı bir seçenek olabilir. Bu makalede, diyabet cerrahisine bir bakış sunarak, bu tedavinin işleyişini ve potansiyel faydalarını inceleyeceğiz.
Geleneksel diyabet tedavisi, ömür boyu süren ilaç kullanımı ve sıkı diyet kontrolüne dayanmaktadır. Ancak, son yıllarda diyabet cerrahisi adı verilen etkili bir alternatif yöntem ortaya çıkmıştır. Bu makalede, diyabet cerrahisi nedir, nasıl uygulanır ve bu yöntemin sağladığı faydalar nelerdir sorularına yanıt arayacağız.
Diyabet Cerrahisi Nedir? İstanbul Diyabet Cerahisi Uzmanı
Diyabet cerrahisi, genellikle tip 2 diyabetli hastalarda kan şekeri seviyelerini düşürmeyi amaçlayan ve mide ve bağırsaklarda yapılan cerrahi müdahalelerdir. Bu prosedürler, hastaların insülin direncini azaltarak ve kan şekeri seviyelerini dengeleyerek diyabetin seyrini değiştirebilir. Diyabet cerrahisinin temel türleri şunlardır:
Mide Bypass Cerrahisi: Bu ameliyat, mideyi küçültmek ve ince bağırsağın bir bölümünü atlamak suretiyle sindirim sürecini değiştirir. Bu, gıda alımını azaltarak ve gıdaların bağırsakta emilimini düşürerek, kan şekeri seviyelerinin kontrolünü sağlar.
Mide Balonu: Bu prosedürde, midenin içine yerleştirilen ve içi hava dolu bir balon ile mide hacmini azaltarak kişinin daha çabuk tok hissetmesi sağlanır. Bu, gıda alımını azaltır ve kilo kaybına yol açar, böylece kan şekeri seviyelerinin kontrolüne yardımcı olur.
İleal Interpozisyon: Bu cerrahi işlem, ince bağırsağın son kısmının başka bir kısmına taşınarak hormon ve sindirim süreçlerini düzenler. Bu, kan şekeri kontrolünü iyileştirmeye yardımcı olur.
Diyabet Cerrahisi Avantajları
• Mide içerisinde basınç düşük olduğu için midede kaçak görülme olasılığı daha azdır.
• Mide içerisinde basınç düşük olduğu için küçültülmüş midenin hacminin tekrardan büyümesi olasılığı düşüktür.
• Malabsorptif etkisi yüksek olduğu için sleeve gastrektomi ve gastrik bypass’a göre daha fazla kilo kaybına neden olur.
• Uzun süreli fazla kilo kaybı oranları daha belirgindir (EWL % 80-90)
• Obezite ilişkili hastaların iyileşmesi oranları daha yüksektir (Türüne, süresine ve meydana geldiği organdaki hasara bağlı olarak komorbiditelerin %85 ila 90’ı)
• Diyabetin düzelme oranları hem sleeve gastrektomiden hem de gastrik bypass’tan daha iyidir.
• Gastrik bypass ile kıyaslandığında makro ve mikro-nütrisyonel eksikliğe bağlı komplikasyonlar daha az sıklıkta görülür. Antrumi pilot ve duodenumun korunması nedeniyle hayat boyu vitamin desteği ihtiyacı yoktur.
• Diyabetin şiddetine bağlı olarak mide ile yapılan ince barsak birleştirme seviyesi ayarlanabilir.
• Bir öğünde alınan gıda miktarı azalmıştır.
• Hormonal değişikliklere bağlı olarak açlık duyusu azalmıştır ve sleeve gastrektomi ile kıyaslandığında metabolizmada artış daha yüksektir.
• Tekrar kilo alınması halinde revizyon cerrahisi gastrik bypass’a göre daha basittir.
• Endoskopi ile erişilemeyen bir mide dokusu yoktur.
• Oniki parmak bağırsağı ve safra yollarına erişim vardır.
Diyabet Cerrahisi Dezavantajları
• Hayat boyu uygun bir beslenme programı ve egzersiz programına devam edilmelidir.
• Transit bipartisyon cerrahisi sleeve gastrektomiye göre daha kompleks bir cerrahidir.
• Vitamin ve mineral eksikliği görülebilir ancak genellikle hayat boyu vitamin, mineral ve protein desteği gerekmez.
• Dumping sendromu komplikasyonuna bağlı olarak bazı gıdaların tüketilmesine izin verilmez.
• Bu hastalarda yağlı dışkılama görülebilir. Özellikle şiddetli diyabeti olan hastalarda daha uzak mesafe ile birleştirme yapıldığında görülür.
• Mide ve ince barsak arasında bir birleştirme olduğu için zaman zaman kötü nefes kokusuna neden olabilir.
Diyabet Cerrahisi olası Olası Komplikasyonlar
• Obezite ile ilişkili (Ameliyattan bağımsız olarak her obez hastada herhangi bir ameliyat yapılırken olası komplikasyonlar)
◦ Derin venöz tromboz (bacak venlerinde pıhtı oluşması)
◦ Pulmoner emboli (akciğer damarlarına pıhtı atması)
◦ Yara yeri enfeksiyonu
◦ Akciğer enfeksiyonu
◦ Antestezi komplikasyonları
◦ İnsizyonel herni
• Cerrrahi ile ilişkili (Bu ameliyata özgü komplikasyonlar)
◦ Kanama (%3-5). Anastomoz hattında, diğer karın içi organlarda ya da kan sulandırıcılara bağlı olarak görülebilir. %99’u kan ve kan ürünlerinin verilmesi ile kendiliğinden durur.
◦ Kaçak (<%0,1)
◦ Vitamin, protein ve mineral eksikliği (hastaların en az 2 yıl süre ile protein ve vitamin takviyesi alması önerilir)
◦ Dumping sendromu (karbonhidrattan zengin içerikli gıdaların tüketilmesi halinde görülen bulantı, kusma ve karın ağrısı)
◦ Ülser
Diyabet Cerrahisi Olası Riskleri
Obezite ve metabolik cerrahi güvenli bir cerrahidir. Safra kesesi ameliyatı gibi diğer cerrahi işlemler kadar güvenlidir. Deneyimli obezite ve metabolik cerrahi uzmanlarınca obezite cerrahisine bağlı yaşam riski yaklaşık %0,13 iken, obez bir bireyde safra kesesi ameliyatının yaşam riski %0,4’tür.
Tüm cerrahi yöntemler riskler içerir. Bu riskler kiloya, yaşa ve eşlik eden hastalıklara göre değişir. Her hastanın özel bir risk değerlendirmesi olmalıdır. Hasta ve hekim bir araya gelip ön değerlendirme görüşmesi ve muayene değerlendirmesi yapmadan daha net bir yorum yapılamaz.
Ancak güvenli cerrahi üç ana nokta üzerine kuruludur.
1. Ameliyat Öncesi Değerlendirme: Bu, rutin kan testleri, ultrasonografi, endoskopik muayene, göğüs hastalığı değerlendirmesi ve kardiyoloji değerlendirmesini içerir. Yara iyileşmesini etkileyen eksiklikler (diyabet kontrolü, demir eksikliği, vitamin B12 eksikliği, vitamin D eksikliği) giderilmeden hasta ameliyat edilmemelidir. Sigara bırakılmalıdır. Ameliyat öncesi diyet uygulanmalıdır.
2. Cerrahi: Hastaya uygun cerrahi prosedür seçilmelidir. Cerrahi deneyim gereklidir. Ameliyat sırasında en güncel zımba teknolojisi kullanılmalıdır. Ameliyathanede pıhtılaşmayı önleyici tedbirler alınmalıdır.
3. Postoperatif: Ameliyat sonrası iyi bir takip komplikasyon yönetimi için çok önemlidir.
